KENT ÖLÇEĞİ ÇIKTILARI

İzmir İli, “Yeşil Alan” ve Mahalle Parklarının “Öbekleşme” Haritaları

İzmir İlindeki belediyeler sorumluluğundaki kamusal yeşil alanlara dair toplanan tüm mevcut veriler, analizlerimize uygun hale getirilmek üzere düzenlenmiş ve tekrar sınıflandırılmıştır. Projemizde mahalle parkları olarak tanımladığımız alanlar, park ve rekreasyon alanı grubunda (CBS kodu, “parktanim”) ve alan büyüklüğü 30.000 m2’den küçük alanlardır.

İzmir ilçelerinde yeşil alanların türlerine göre sayısal dağılımı, 2018
İLÇE ADI	artık alan	diğer yeşil	parktanim	kısıtlı kamusal	kısıtlı oyun	spor alanı	toplam
	Refujler	Ağaçlandırılmış alan, hobi bahçeleri	Park ve rekreasyon alanı	Kurum bahcesi	Okul bahcesi	Spor alanı	Toplam sayı
ALİAGA	59	2	297			2	360
BALCOVA	87	44	60			4	195
BAYINDIR	6	11	25	1		3	46
BAYRAKLI	140	36	217	8	1	8	410
BERGAMA	18	11	82	13		5	129
BEYDAG		3	19				22
BORNOVA	286	70	506	21	4	3	890
BUCA	140	27	264	5		4	440
CIGLI	160	23	251	11		3	448
ÇEŞME	50	14	457	6		1	528
DIKILI		6	98	3		3	110
FOCA	5	12	64	2		3	86
GAZİEMİR	177	53	120	5		3	358
GUZELBAHCE	27	6	85	5		3	126
KARABAGLAR	193	92	319	13		12	629
KARABURUN	11	5	48	1			65
KARSIYAKA	233	27	371	16	1	7	655
KEMALPAŞA	23	5	114	4		6	152
KINIK	15	2	127	3		1	148
KİRAZ	9	3	37				49
KONAK	346	102	170	78		6	702
MENDERES	32	3	416	3		1	455
MENEMEN	52	18	188	28		5	291
NARLİDERE	43	33	96	7		4	183
ODEMIS	48	10	211	7		2	278
SEFERIHISAR	49	47	116	5		13	230
SELCUK	39	5	112	2			158
TİRE	31	15	65			1	112
TORBALI	58	9	205			3	275
URLA	18	8	123			2	151
TOPLAM 1	2.355	702	5.263	247	6	108	8.681

 

Projemiz, yeşil alanların büyüklükleri ve sayıları ve birbirine mesafelerini göz önünde bulundurarak coğrafi dağılımlarını incelemek üzere, mahalle ve ilçe sınırlarından bağımsız analizler geliştirmiştir.

Burada CBS ortamında öncelikle mahalle park alanlarının ve daha sonra diğer yeşil alan kategorisindeki alanların il içindeki mekânsal dağılımını analiz etmek için “Nokta Yoğunluk” ile geliştirilen haritalar, Park_Tanım alanlarının büyüklüklerini, sayısını, konumunu ve aralarındaki mesafeyi hesaba katarak, 1600 m2’lik analiz hücrelerinde her metrekareyi etkileyen/yayılan park alan büyüklüğünü göstermektedir.

Mahalle park alanlarının “nokta yoğunluk” analizlerinde, yine merkez ve çevre ilçeler arasında birim alanda yaratılan “park etki alanı” metrekarelerinde ciddi farklılaşması vardır. Merkez ilçelerde 1600 m. çaplı öbeklerde 8.000—30.000+ metrekare arasında park alanları özellikle kuzey (Bornova, Karşıyaka, Çiğli) yönünde varken, yakın çevre ilçelerde bu etki alanları azami 2000 m2’ye çıkmaktadır.

Mahalle park alanlarının “nokta yoğunluk” analizine göre dağılımı

İzmir İli, “Park-İhtiyaç Grupları” Mekansal Dağılım Haritaları

Projemiz mahalle parklarına erişmesi ve bu alanları kullanması kendi günlük yaşam koşullarında zaruri olan bu gruplara “park-ihtiyaç grupları” demiştir. Bunlar öncelikle düşük gelirliler, kadınlar, çocuklar, yaşlılar ve engellilerdir. Bu gruplara yönelik mekansal dağılım haritaları oluşturmaya yönelik olarak, Projenin bu aşamasında İzmir kentinde çocuklar, yaşlılar ve düşük gelirlilerin göreceli yoğunlaştığı mahallelerin belirlenmesi hedeflenmiştir. Engellilerin yoğunlaştığı mahallelere dair bilgiye maalesef erişilememiştir.

Bu amaca yönelik olarak CBS ortamında cinsiyete bağlı olarak yaş ve eğitim seviyesine göre ayrışan grupların dağılımını İzmir İlindeki tüm (toplam 1257 Adet) mahalleler arasında gösteren betimsel haritaları, o mahalledeki nüfus grubunun mahalle toplam nüfusuna oranını (“mahalle oranı”) kullanarak geliştirdik.

1. i) Yaş Grupları

“Yaş” verisi: 0-2 yaş “bebek,” 3-5 yaş “okul öncesi,” 6-9 yaş “ilkokul yaş,” 10-13 yaş “ortaokul yaş,” 3-13 yaş “çocuk,” 14-22 yaş “genç öğrenci,” 23-29 yaş “genç,” 30-44 yaş “önorta yaş,” “45-54 yaş “geç orta yaş,” 55-64 yaş “ön yaşlı” ve 65 ve üstü yaş “yaşlı” olarak ele alındı.

 

“3-13 yaş” gruplarının “mahalle oranlarının” mekânsal dağılımı

 

İl ve merkez ilçelerdeki dağılımda 3-13 yaş grupların mahalle bazında yaklaşık aynı bölgelerde yoğunlaşırken, bu grupların “yaşlı”ların (65+ yaş grubunun) mahalle bazındaki oranlarının mekânsal dağılımından farklılaşmaktadır.

 

 

 

 

 

İİ) Kadın ve Erkek Eğitim Seviyeleri Mekansal Dağılımı

Kadın ve erkek nüfusun son bitirdiği okul derecesine göre tariflediğimiz eğitim seviyesine göre mahalle bazında dağılımını gösteren verilerin mekansal dağılım haritaları yapılmıştır (Şekil 14,15a ve 15b).